تفاوت های روش «تأمین مالی جمعی» با دیگر روش های سرمایه گذاری
تأمین مالی جمعی یکی از عرصههایی بوده که در سالهای اخیر رشد و پیشرفت چشمگیری داشته. همین پیشرفت باعث شده تا شکل و فرم تأمین مالی برای بسیاری از طرحها و پروژهها تغییر کند. پیشبینی میشود تا گسترش تأمین مالی جمعی، باعثِ تغییر طرز فکر عمومی درباره سرمایهگذاری شود.
در انواع سرمایهگذاریای که پیش از این مرسوم بود و در اینجا به آنها با نام سرمایهگذاری یا تأمین مالی سنتی اشاره میکنیم، معمولاً شرکتها و بنیانگذارانشان، ایدههای خود را برای سرمایهگذاران خطرپذیر یا بانکها ارائه میکردند تا بتوانند یک سرمایه خوب جذب کنند. اما در تأمین مالی جمعی، این «جمع» است که در این باره تصمیم میگیرد، نه یک تعداد افراد محدود. این جمعی که در موردش صحبت کردیم، از طریق پلتفرمهای آنلاین با طرحهای موجود آشنا میشود و میتواند در قالب سرمایههای کوچک، به هر کدام از پروژهها که خواست، کمک کند.
مشخص است که تأمین مالی جمعی با دیگر روشهای سرمایهگذاری یا همان سرمایهگذاری سنتی، تفاوتهای زیادی دارد. در این نوشتار میخواهیم به بررسی همین تفاوتها بپردازیم.
تأمین مالی جمعی چیست؟
تأمین مالی جمعی نوعی سرمایهگذاری است که در آن، تعداد زیادی از افراد و در قالب سرمایههای نسبتاً کوچک، در یک طرح یا پروژه مشارکت میکنند. تأمین مالی جمعی انواع مختلفی دارد اما نوع معمول آن به این ترتیب است که سرمایهگذاران در ازای مشارکت خود، سهام دریافت میکنند و در سود و زیان پروژه شریک میشوند.
در تأمین مالی جمعی، بنیانگذاران و ایدهپردازانی که به دنبال سرمایه برای اجرا و راهاندازی طرح خود هستند، با انتشار ویدیو و اطلاعات مختلف درباره طرح خود، سعی میکنند تا از آن نوآوری آن بگویند و ثابت کنند که این طرح به احتمال قوی سودآور خواهد بود. به این ترتیب افراد تشویق میشوند تا در این طرحها سرمایهگذاری کنند. همهی این کارها معمول از طریق پلتفرمهای تأمین مالی جمعی، وبسایتهای تأمین مالی جمعی و یا شبکههای اجتماعی صورت میگیرد.
تفاوت های تأمین مالی جمعی و دیگر روش های سرمایه گذاری
به عبارت دیگر، در تأمین مالی جمعی، سه بازیگر اصلی وجود دارد:
1.ایدهپرداز یا بنیانگذار که به دنبال تأمین سرمایه برای طرح و پروژهی خود است.
2.سرمایهگذاران که متشکل از تعداد زیادی از افراد هستند که در قالب سرمایههای کوچک در پروژه مشارکت میکنند
3.پلتفرم یا وبسایتی که به عنوان واسطه عمل میکند و افراد از طریق آن با طرحها آشنا میشوند و در آنها سرمایهگذاری میکنند.
تأمین مالی به شکل سنتی چگونه بود؟
منظور از تأمین مالی سنتی یا سرمایهگذاری سنتی، روشی است که پیش از این تأمین مالی جمعی مرسوم بود و هم اکنون نیز بیش از هر روش دیگری مورد استفاده قرار میگیرد.
در این روش، فردی که ایده راهاندازی یک طرح را در ذهن دارد، به دنبال سرمایهگذاران یا شرکتهای سرمایهگذاری میرود و ایده خود را جهت جذب سرمایه ارائه میکند. همچنین جذب سرمایه به شکل سنتی میتواند از طریق وام گرفتن از بانک، وام قرض الحسنه یا از طریق بنیادهای خیریه صورت بگیرد.
به صورت کلی، سرمایهگذاری به شکل سنتی میتواند در سه فرم انجام شود:
وام: وام گرفتن احتمالاً یکی از رایج ترین روشهای تأمین مالی است. در این روش، فرد سرمایهپذیر از بانک یا موسسات مالی، وامی دریافت میکند که باید آن را در مدت محدود و با یک سود مشخص، به وام دهنده برگرداند.
سرمایه خطرپذیر: افراد با سرمایه زیاد، بانکها و یا موسسات مالی میتوانند شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر تأسیس کنند. این گونه شرکتها بر روی استارتاپها و کسبوکارهای کوچک که به تشخیص خودشان آینده خوبی دارند، سرمایهگذاری میکنند و در عوض کنترل بخشی از سهام آنها را بر عهده میگیرند. به خاطر ریسک بالایی که در این نوع سرمایهگذاری وجود دارد، به آن سرمایهگذاری خطرپذیر گفته میشود.
سرمایهگذار فرشته: افراد با سرمایه زیاد که از ایدهپردازان و کسبوکارهای کوچک (معمولاً در ابتدای راه) حمایت میکنند، سرمایهگذار فرشته یا Angel Investor گفته میشود.
تفاوت های تأمین مالی جمعی و دیگر روش های سرمایه گذاری
تا به اینجا که در مورد تأمین مالی جمعی و دیگر روشهای سرمایهگذاری صحبت کردیم، تفاوتهایی از آنها عیان شد. در ادامه به طور خاص به تفاوتهای اصلی آنها میپردازیم:
1.در تأمین مالی جمعی، سرمایه از سوی تعداد زیادی از افراد معمولی (صدها و هزاران نفر) در قالب مقادیر کوچک تأمین میشود. در حالی که در دیگر روشهای سرمایهگذاری، سرمایه از طریق وام از بانک، شرکتهای سرمایهگذاری و افراد محدود تأمین میشود.
2.پیدا کردن سرمایهگذار در تأمین مالی جمعی سادهتر است. چرا که افراد قرار نیست تا سرمایهی زیادی را در ریسک قرار دهند. ضمن این که افراد زیادی این توانایی را دارند. در حالی که در روشهای سرمایهگذاری دیگر، باید وقت و زمان زیادی صرف این شود که شرکتهای سرمایهگذار و افراد سرمایهگذار را قانع کرد که سرمایه خود را به سرمایهپذیر بدهند. اغلب این تلاشها هم بینتیجه میماند.
3.در تأمین مالی جمعی، ایدهی مورد نظر به صورت عمومی مطرح میشود و از دید هیچ کس پنهان نمیماند. در حالی که در دیگر روشهای سرمایهگذاری، ایده فقط برای سرمایهگذاران مطرح میشود.
4.مطرح شدن ایده به صورت عمومی، میتواند احتمال دزدی ایده را افزایش دهد. این درحالی است که در روشهای دیگر سرمایهگذاری، ایده معمولاً به صورت یک راز میان سرمایهپذیر و سرمایهگذار باقی میماند. بنابراین این مورد میتواند به عنوان یکی از نقاط ضعف تأمین مالی جمعی نیز شناخته شود.
5.در تأمین مالی جمعی، ایده و اطلاعات طرح در اینترنت و شبکههای اجتماعی به صورت عمومی مطرح میشود. بنابراین در همان ابتدا میتوان فیدبکهای مثبت و منفی را مشاهده کرد و با بازار احتمالی آشنا شد. ضمن این که مطرح شده ایده به صورت عمومی، میتواند به ارتقا آگاهی از برند از همان ابتدا و پیش از شروع کار کمک کند.
6.در تأمین مالی جمعی، کنترل و مدیریت کسبوکار در اختیار ایدهپردازان و بنیانگذاران باقی میماند. چرا که هر کدام از سرمایهگذاران در مقادیر محدود سرمایهگذاری کردهاند. اما در روشهای دیگر سرمایهگذاری، سرمایهگذار در قالب مقادیر بسیار بزرگ سرمایهگذاری میکند و سهام قابل توجهی را در دست میگیرد. بنابراین میتواند در مسائل مدیریت و راه و روش کسبوکار نیز دخالت کند.
7.در تأمین مالی جمعی، بنیانگذاران بیشتر به دنبال ایدههای جدید و نوآورانه هستند تا بتوانند سرمایهگذاران را قانع کنند. در سرمایهگذاریهای دیگر، سرمایهگذار تمرکزش را فقط بر روی بازگشت سرمایه و افزایش سودآوری میگذارد.