مستندمسابقه «خانه ما»، آینه ای شفاف از خانواده ایرانی/ گفتگو با «امین کفاش»، کارگردان خانه ما
یکی از کارگردانان مستندمسابقه «خانه ما» میگوید این برنامه به خانواده ها یاد می دهد چطور مدیریت اقتصادی داشته باشند.
امین کفاش یکی از کارگردانان ریالیتی شو «خانه ما» که از شبکه دو سیما روی آنتن رفته است در گفتگو با خبرنگار رادیو و تلویزیون صبا بیان کرد: «خانه ما» که در مجموعه استودیو نوبین ساخته شده است، با مستندمسابقه «فرمانده» فعالیت خود را در حوزه رئالیتی شو آغاز کرد و من هم از همان ابتدا با استودیو نوبین کار کردم و در حقیقت آنجا شاگردی کردم و آموزش دیدم. از یک جایی به بعد نیز دوستان به من اعتماد کردند و کارگردانی «خانه ما» را از فصل پنجم به من و دوستان دیگر سپردند.
وی با اشاره به اینکه رئالیتی شوها باید به صورت موازی ضبط شود و این موضوع، نیازمند آن است که ۲ گروه همزمان مشغول کار باشند، بیان کرد: اکثر رئالیتی شوها همیشه با ۲ کارگردان ضبط می شوند.
یکی از کارگردانان «خانه ما» درباره تجربه همکاری با یک کارگردان دیگر در ساخت این مستندمسابقه مطرح کرد: من بسیار خوش شانس بودم که شروع کارم در «خانه ما» با احسان عمادی بود. ایشان بسیار ذهن دقیقی دارد و به نوعی من را به این کار و خودش وابسته کرد. همیشه یک تعامل خوبی با هم داشتیم و زمانی که متوجه شدم کارگردان دوم ایشان است، کار را پذیرفتم.
کفاش ادامه داد: ساختار ریلیتی شو به گونه ای است که کارگردان، زمین بازی و قوانینش را طراحی و سعی می کند اصلا در کار دخالت نکند. همچنین همه عوامل سر کار، کارگردان هستند به عنوان مثال فیلمبردار در مستندمسابقه ها لحظه ها را شکار می کند بدون آنکه کارگردان به او بگوید چه بکند. کارگردانان در مستندمسابقه ریز به ریز نکات را بیان نمی کنند بلکه شرکت کنندگان آزاد هستند که کارهای خود را پیش ببرند. این موضوع باعث می شود ۲ کارگردان نه تنها به اختلاف نخورند بلکه با یک هم افزایی، کار را پیش ببرند.
وی با بیان اینکه به «خانه ما» را به شدت دوست دارد، خاطرنشان کرد: «خانه ما» برای من درس زندگی است چراکه ما اجازه پیدا کردیم به مدت ۲ ماه به شهر دیگری برویم و میان افراد با فرهنگ های مختلف زندگی کنیم.
یکی از کارگردان «خانه ما» با اشاره به تغییرات این مستندمسابقه از گذشته تاکنون اظهار کرد: هرلحظه مخاطبان این مستندمسابقه باهوش تر و توقع شان بیشتر می شود. به لحاظ فرم و محتوا ما تلاش می کنیم برنامه را بهتر کنیم چراکه دست کارگردان در ساخت رئالیتی شو کمی لو رفته است. همچنین دیگر نمی شود برنامه معمولی ساخت و مخاطب را به تماشای آن دعوت کرد و این موضوع کمی کار ما را هم سخت تر کرده است.
کفاش افزود: من قبل از آشنایی با استودیو نوبین، مستند کار می کردم و مشغول یادگیری برای ساخت فیلم داستانی بودم. رئالیتی شو یک مدیای جدیدی است که نه کار داستانی است و نه مستند و همچنین علم آن نیز وجود ندارد. در استودیو نوبین این علم تا حدودی ایجاد شده است اما مساله این است که هنوز در صداوسیما نگاه دقیقی به این مستندمسابقه ها وجود ندارد و قدرشان را نمی دانند. همچنین به این موضوع آگاه نیستند که مخاطبان تا چه اندازه اینگونه برنامه ها را دوست دارد و مستندمسابقه چه قابلیت هایی دارد. همچنین جالب است که برخی از مدیران نیز دنبال سلبریتی هستند در حالی که مردم درک کرده اند که در مستندمسابقه قرار نیست سلبریتی ببیند. من فکر می کنم همین موضوع باعث شده است مخاطب از مدیران صداوسیما جلو بزند و درک و توقع بیشتری نسبت به آن دارد.
وی درباره جذابیت مستندمسابقه برای مخاطبان تلویزیون اظهار کرد: ما یک کشور خاص به لحاظ زبان، فرهنگ، نوع پوشش، تنوع اقلیمی و…هستیم اما هیچ زمان هیچ آینه شفافی جلوی ما در رسانه نبوده است. به عنوان مثال خانه هایی که در فیلم ها و سریال های می بینیم اکثرا خانه هایی نیستند که ما در آن ها زندگی می کنیم در حالی که مستندمسابقه «خانه ما» یک آینه ای است که فرصت می دهد ما خودمان را ببینیم. این مستندمسابقه زندگی و روابط واقعی مردم را به نمایش گذاشت و همین موضوع باعث جذب مخاطب شد.
یکی از کارگردانان «خانه ما» در ادامه با بیان اینکه دغدغه اولیه این برنامه بحث مدیریت اقتصادی خانواده بوده است، اظهار کرد: این مستندمسابقه دستاوردهایی در کنار دغدغه اصلی اش داشته است که از آن جمله می توان توجه به قومیت ها و نمایش مهمان نوازی آن ها و…را نام برد. به عنوان مثال ما اولین تصویر از خانواده افغانی را در این مستندمسابقه را نشان دادیم و از زندگی آن ها گفتیم.
کفاش تاکید کرد: خود من سراغ ندارم برنامه های صداوسیما در طولانی مدت از تهران بیرون رفته باشند و این بسیار بد است. تمرکز روی تهران، یک حس بدی را در ذهن شهرهای دیگر ایجاد می کند که به نظر باید به آن توجه بیشتر بشود.
وی با اشاره به اینکه هدف استودیو نوبین این بوده است که مدل های مختلف فکری را جذب کند، اظهار کرد: من فکر می کنم اگر این مستندمسابقه در خارج از استودیو نوبین تولید می شد نمیتوانست موفقیت حال حاضرش را کسب کند. همچنین تنوع تیم تولیدکننده باعث می شود مخاطب نیز بیشتر و متنوع تر شود.
یکی از کارگردانان «خانه ما» درباره تولید فصل جدید این مستندمسابقه اظهار کرد: در راستای تزریق فکر جدید به کار قرارمان این بود که در تیم سازنده یک تغییراتی را شاهد باشیم اما اینکه این اتفاق در فصل جدید رخ می دهد یا نه هنوز مشخص نیست. تنها می توانم بگویم احتمالا فصل بعدی این مستندمسابقه در قم تولید می شود.
کفاش در پایان گفت: استودیو نوبین این روزها مشغول تولید یک رئالیتی شو با نام «بد سفر» با موضوع ماجراجویی و سفر است که مهدی جبین شناس آن را کارگردانی می کند و من شاید فصل های بعدی در خدمت دوستان باشم. فصل اول این مستندمسابقه که سناریو آن بسیار بکر است، در مرکز و جنوب ایران ساخته شده است و احتمالا تابستان ۱۴۰۰ در ۱۰ قسمت به پخش می رسد.
«خانه ما» یک مستند-مسابقه یا «رئالیتیشو»ی خانوادگی است که با محوریت سبک زندگی، مدیریت هزینهها و ایجاد و حفظ نشاط خانوادگی تولید و پخش میشود.
در این مسابقه تلویزیونی، سه خانواده در یک بازه زمانی یک ماهه و در چهارچوب مبلغی مشخص، ضمن انجام فعالیتهای روزمره و تفریحات خانوادگی، باید در قالب یک کسب و کار خانوادگی درآمدزایی نیز داشته باشند.
در فصل دهم «خانه ما» که به تهیهکنندگی احمد شفیعی در استودیو نوبین و با سرمایهگذاری سازمان هنری رسانهای اوج تولید شده است امین کفاش و مسلم تهرانی به عنوان کارگردان، حسن ناحی مدیر تصویربرداری و محسن مرادی مجری طرح حضور داشتند.
مصاحبه از سپیده شریعت رضوی